Hai kịch bản cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam nửa cuối năm 2025

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025 ghi nhận mức tăng gần 19%. Tuy nhiên, triển vọng cho nửa cuối năm vẫn đầy bất định và phụ thuộc lớn vào chính sách thuế của Mỹ sau thời điểm 9/7.

Ở kịch bản tích cực, nếu Mỹ chỉ áp thuế đối ứng ở mức 10%, VASEP cho rằng tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2025 của Việt Nam có thể đạt khoảng 9,5 tỷ USD, giảm khoảng 500 triệu USD so với dự báo trước đó.

Khi ấy, các thị trường như Trung Quốc, ASEAN, Nhật Bản và EU được kỳ vọng sẽ hấp thụ một phần hàng hóa bị điều tiết khỏi thị trường Mỹ, qua đó giúp duy trì đà tăng trưởng chung của toàn ngành.

Ở chiều ngược lại, VASEP cảnh báo nếu mức thuế vượt 10%, kim ngạch xuất khẩu thủy sản có thể giảm sâu xuống còn khoảng 9 tỷ USD – thậm chí thấp hơn.

Trong kịch bản này, Mỹ sẽ không còn là thị trường ổn định, đặc biệt đối với những mặt hàng có chuỗi cung ứng phức tạp như tôm và cá ngừ. Bên cạnh đó, ngành sẽ phải đối mặt với áp lực cạnh tranh lớn từ các quốc gia có mức thuế thấp hơn như Ecuador, Ấn Độ, Thái Lan và Indonesia.

Trong bối cảnh cầu tiêu dùng toàn cầu phục hồi chậm, khả năng bù đắp sụt giảm xuất khẩu sang Mỹ từ các thị trường trung lập như Nhật Bản, EU và ASEAN cũng sẽ bị giới hạn.

Hai kịch bản cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam nửa cuối năm 2025 1
Xuất khẩu thủy sản 6 tháng đầu năm 2025 (Nguồn: VASEP)

Theo thống kê của VASEP, xuất khẩu thủy sản 6 tháng đầu năm 2025 của Việt Nam đạt 5,2 tỷ USD, tăng gần 19% so với cùng kỳ năm 2024.

Riêng thị trường Mỹ ghi nhận 891 triệu USD, tăng 16%, chủ yếu nhờ các doanh nghiệp tranh thủ đẩy mạnh giao hàng trước thời điểm 9/7. Tuy nhiên, từ tháng 6, nhiều doanh nghiệp đã chủ động ngừng xuất khẩu sang thị trường này để tránh rủi ro về thuế trong tương lai gần.

Ngược lại, các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và ASEAN tiếp tục tăng trưởng tốt trong tháng 6, với mức tăng dao động từ 15% đến gần 28%. Riêng xuất khẩu sang EU chững lại và giảm nhẹ 1%, trong khi khu vực Trung Đông giảm mạnh 16% do ảnh hưởng kéo dài từ xung đột địa chính trị.

Đáng chú ý, xuất khẩu sang Israel – một trong những thị trường quan trọng đối với cá ngừ đóng hộp – đã giảm hơn 50%.

Xét theo nhóm sản phẩm, cá ngừ là mặt hàng giảm mạnh nhất trong tháng 6, giảm hơn 31% so với cùng kỳ năm trước, do ảnh hưởng trực tiếp từ chính sách thuế của Mỹ – thị trường tiêu thụ lớn nhất của mặt hàng này. Tính chung 6 tháng, xuất khẩu cá ngừ giảm gần 2%.

Ngược lại, tôm và cá tra vẫn tăng trưởng nhưng đã chậm lại, phản ánh sự thận trọng của doanh nghiệp trước các rủi ro thuế quan từ Mỹ. Tính đến hết tháng 6, xuất khẩu tôm đạt 2,07 tỷ USD (tăng 26%), xuất khẩu cá tra đạt 1 tỷ USD (tăng 10%).

VASEP nhận định, triển vọng nửa cuối năm 2025 của hai mặt hàng chủ lực – tôm và cá tra – phụ thuộc lớn vào chính sách thương mại của Mỹ.

Ngành tôm đang chịu áp lực nặng nề, có nguy cơ đối mặt với “thuế chồng thuế”, bao gồm: thuế đối ứng, thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp.

Trong khi đó, ngành cá tra có tín hiệu tích cực hơn sau khi Bộ Thương mại Mỹ (DOC) công bố kết quả cuối cùng của đợt rà soát POR20, với 7 doanh nghiệp Việt Nam được áp mức thuế chống bán phá giá 0%. Nếu mức thuế đối ứng sắp tới không quá bất lợi, đây sẽ là cơ hội để cá tra tăng tốc trong các tháng cuối năm.

Theo Doanh nghiệp & Thương hiệu