Giảm rủi ro mùa hạn: Mô hình sản xuất thích ứng khô hạn tại miền Trung – Tây Nguyên

Mô hình ứng dụng giống chịu hạn, tưới nhỏ giọt và bón phân chính xác ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên cho thấy năng suất tăng 15‑20% trong khi lượng nước tưới giảm khoảng 30%.

Việt Nam chịu ảnh hưởng hạn nặng trong vụ xuân, nhiều tỉnh như Quảng Nam và Đắk Lắk thiếu tới hơn 50% lượng nước trữ. Viện Khoa học Nông nghiệp miền Trung phối hợp với Sở Nông nghiệp triển khai trên hàng trăm ha cây ngô, lạc mô hình “giống chịu hạn + tưới nhỏ giọt + phân bón cân đối”, giúp năng suất tăng trung bình 18%, lượng nước tưới giảm gần 30%.

Một nghiên cứu từ Đại học Nông Lâm TP.HCM khảo sát 250 hộ thực hiện tưới nhỏ giọt cho biết tiết kiệm được khoảng 40% nước so với tưới phun, đồng thời giảm được chi phí điện bơm từ 1,2 triệu/tháng xuống còn 700.000.

Tại Gia Lai và Lâm Đồng, chính quyền địa phương hỗ trợ từ 30–50% kinh phí lắp đặt tưới nhỏ giọt. Đánh giá sau hai vụ đầu, năng suất cao hơn từ 10–15%, chi phí tưới nước giảm rõ rệt.

Các mô hình quốc tế tại Israel áp dụng cảm biến độ ẩm đất, tưới chính xác ngắt/lắp tự động, đã tăng năng suất cây trồng đến 25% và giảm tiêu thụ nước tới 50%. Những kết quả trong nước đang tiến gần mức này.

Thách thức là chi phí ban đầu còn cao (10‑15 triệu/ha cho hệ thống tưới nhỏ giọt cơ bản) và chưa được hỗ trợ đầy đủ. Nhiều địa phương mới hỗ trợ xã hội hoá một phần, chưa đi sâu đến hỗ trợ kỹ thuật và tín dụng phù hợp với hộ nhỏ lẻ.

Mô hình đã chạm ngưỡng chuyển giao tại các vùng sản xuất rau màu, ca cao nhỏ. Nếu tiếp tục kéo dài hệ thống này, Việt Nam có cơ hội ổn định sản xuất khi thời tiết bất thường kéo dài.

Theo Doanh nghiệp & Thương hiệu